Môi trường có vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự sống của mỗi cá thể, trong đó có con người. Thế nhưng, do nhiều nguyên nhân khác nhau, môi trường ngày càng ô nhiễm nghiêm trọng, trở thành vấn đề đáng lo ngại của toàn Thế giới. Vậy thực trạng ô nhiễm môi trường trên thế giới hiện nay như thế nào, nguyên nhân, hậu quả và cần làm gì để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường sống,…Theo dõi bài viết dưới đây của Hutbephot94 để tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này nhé!
Ô nhiễm môi trường là gì?
Ô nhiễm môi trường, hiểu một cách đơn giản, là tình trạng môi trường tự nhiên bị bẩn, các tính chất hóa học, sinh học, vật lý của môi trường bị biến đổi, gây hại và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của con người và các loài sinh vật. Ô nhiễm môi trường xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau: do con người, do tác động của tự nhiên,…
Thực trạng ô nhiễm môi trường trên thế giới hiện nay
Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng đã hơn một lần nghe tới các cụm từ quen thuộc như: Trái Đất nóng lên, băng tan, mưa axit, biến đổi khí hậu, suy giảm tầng ôzôn,… Tình trạng ô nhiễm môi trường hiện nay trên thế giới xảy ra ở khắp mọi nơi và trở thành vấn đề đáng báo động cho toàn thế giới.
Riêng ở Việt Nam, theo thống kê đã tiêu thụ gần 10000 tấn hóa chất bảo vệ thực vật/1 năm. Rác thải sinh hoạt có tới 2,3 tấn; rác thải rắn công nghiệp 7 tấn và còn rất nhiều loại chất thải khác. Việt Nam có tới 615 cụm công nghiệp nhưng trong đó, chỉ 5% lượng khu công nghiệp xử lý rác thải đạt chuẩn trước khi xả ra môi trường. Hằng ngày, có hàng ngàn đơn vị y tế cũng thải ra chất thải nguy hiểm,…Những con số này không giảm mà có xu hướng đang ngày càng tăng lên.
Vấn đề môi trường hiện nay trên thế giới chủ yếu xảy ra ở môi trường đất, môi trường không khí, môi trường nước và một số loại môi trường khác….
Ô nhiễm ở môi trường đất
Môi trường đất là tài nguyên quý giá để con người và các động vật trên cạn sinh sống và phát triển. Tuy nhiên, cùng với sự “chuyển mình” của công nghiệp, bùng nổ dân số, hoạt động đô thị hóa,…mà tài nguyên này đang bị đe dọa nghiêm trọng.
Diện tích đất trên thế giới ngày càng thu hẹp, chất lượng đất thì ngày càng suy thoái. Nạn phá rừng khiến cho mảng xanh trên Trái Đất ngày càng giảm, thay vào đó là những mảnh đất trơ trọi, khô cằn, không còn giá trị khai thác. Hoặc là các khu công nghiệp, các xí nghiệp và nhà máy, hằng ngày thải ra bao nhiêu là rác thải, hóa chất, đặc biệt là rác chưa qua xử lý đã xả ra môi trường đất. Không khó để bắt gặp những mảnh đất đầy rác, túi ni lông, xác chết động vật,…bốc lên mùi hôi thối khó chịu.
Thực trạng ô nhiễm nước trên thế giới
Một thực trạng ô nhiễm môi trường trên thế giới phổ biến không thể không nhắc tới, đó chính là ô nhiễm ở môi trường nước. Nguồn nước đang bị đầu độc nghiêm trọng, ảnh hưởng tới con người và hệ sinh thái. Xét về quy mô ảnh hưởng cũng như tốc độ lan truyền, ô nhiễm ở môi trường nước còn đáng báo động hơn ô nhiễm đất.
Một bộ phận không nhỏ đã biến sông, hồ, kênh, mương,…trở thành các bãi tập kết rác. Họ thản nhiên vứt rác thải sinh hoạt xuống, làm tắc nghẽn dòng chảy. Ở khu vực nông thôn, một vài loại thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hay thuốc trừ sâu bị lạm dụng quá mức, ngấm vào mạch nước ngầm, vô cùng độc hại. Thêm vào đó, các xí nghiệp, nhà máy mọc lên ngày càng đông, rác thải, nước thải chưa xử lý mà đã thải trực tiếp ra những con sông gần đó, làm nguồn nước nhuộm màu đen kịt. Hiện tượng “thủy triều đỏ”, tràn dầu trên biển cũng đang ngày càng nghiêm trọng.
Theo thống kê, Việt Nam xếp ở vị trí thứ tư trên thế giới về tình trạng ô nhiễm rác thải biển, nhất là rác thải nhựa. Ở các khu vực ven biển và cửa sông ô nhiễm dầu, các chất hữu cơ đều có liên quan đến chất thải công nghiệp. Ở những khu rừng ngập mặn, cũng tràn ngập các túi nilon. Một số cửa chợ ở ven biển, xả không ít rác thải làm ô nhiễm biển. Đặc biệt, có gần 14,03 triệu tấn một năm (38500 tấn/1 ngày) lượng rác thải rắn từ 28 tỉnh ven biển ở Việt Nam.
Thực trạng ô nhiễm không khí trên thế giới
Hằng năm, con người khai thác cũng như sử dụng hàng tỷ tấn dầu mỏ, than đá, khí đốt. Bên cạnh đó, các loại chất thải công nghiệp đến từ xí nghiệp và nhà máy, chất thải sinh hoạt của người dân khiến cho lượng khí độc có trong không khí tăng lên nhanh chóng. Ở một số nước chưa phát triển và đang phát triển, ví dụ như Việt Nam, thì phương tiện giao thông được sử dụng nhiều nhất vẫn là xe gắn máy, cũng gây nên vấn đề ô nhiễm bầu khí quyển. Có thể thấy, môi trường không khí đang có nhiều biến đổi rõ rệt theo hướng tiêu cực, ảnh hưởng nghiêm trọng tới con người và các sinh vật khác sống trên Trái Đất.
Khi nhắc tới ô nhiễm bầu khí quyển, ta sẽ nghĩ ngay tới những quốc gia đông dân cư như Ấn Độ, Trung Quốc,…Nhưng giờ đây, ô nhiễm không khí đã trở thành vấn đề đáng quan tâm của toàn thế giới. Theo dữ liệu của tổ chức WHO, 97% thành phố tại các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình với số dân hơn 10000 không đáp ứng đủ các tiêu chuẩn của WHO về không khí. Đầu năm 2019, bảy trong tổng số 10 thành phố được xem là ô nhiễm nhất, đều ở Ấn Độ. Trong 20 thành phố có lượng ô nhiễm không khí cao nhất thế giới, khu vực Nam Á có tới 18 thành phố. Ở Australia, hơn 150 đám cháy bủa vây thành phố Sydney, làm chất lượng không khí xuống thấp trầm trọng…Riêng ở Việt Nam, ô nhiễm không khí xảy ra nhiều ở các thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh, thành phố Hà Nội,…
Một số loại ô nhiễm khác
Ngoài ba loại ô nhiễm thường gặp ở trên, ta còn có một số loại ô nhiễm khác như: ô nhiễm tiếng ồn, ô nhiễm phóng xạ, ô nhiễm bước sóng,…
Nguyên nhân làm ô nhiễm môi trường trên thế giới ngày càng gia tăng
Ý thức cá nhân
Vậy thực trạng ô nhiễm môi trên thế giới là do đâu? Nguyên nhân trước hết là do ý thức của mọi người. Một bộ phận không nhỏ thờ ơ, lạnh nhạt trước môi trường, xem nhẹ hành động của mình, cho rằng nó không gây hại gì. Nhưng thực chất, bạn đang tự giết chính mình và gia đình. Sử dụng túi nilon, chai nhựa rồi vứt bừa bãi, xả rác và nước thải sinh hoạt xuống trực tiếp ao, hồ, sông, suối, mương, rạch,…
Người dân không biết phân loại rác thải, có nhiều nơi đốt và chôn rác thải xuống đất, hủy hoại môi trường nghiêm trọng. Rác thải chưa xử lý khi gặp phải mưa, gió, bão lớn sẽ làm rác trôi và gây tắc nghẽn cống thoát nước. Khi sử dụng xong thuốc trừ sâu, phân bón hay hóa chất bảo vệ thực vật thì nông dân ngang nhiên vứt ngay trên bờ ruộng, từ từ nó sẽ ngấm vào đất vào nước và khiến môi trường ngày càng ô nhiễm. Ở các khu vực dân cư ven biển, ý thức bảo vệ môi trường vẫn chưa thực sự cao…
Do các nhà máy, khu công nghiệp
Chỉ vì lợi nhuận cá nhân, một số xí nghiệp và nhà máy đã không đầu tư một hệ thống xử lý chất thải đúng quy chuẩn. Đó không chỉ là rác thải thông thường mà còn chứa vô số hóa chất độc hại, nguy hiểm tới sức khỏe của con người.
Bên cạnh đó, các ống khói tại nhà máy mọc lên ngày càng nhiều. Họ sử dụng nhiên liệu hóa thạch để làm chất đốt, tạo ra khí CO2, SO2, CO,…gây ô nhiễm bầu khí quyển nghiêm trọng, đặc biệt là hiệu ứng nhà kính.
Nguyên nhân từ thiên nhiên
Ngoài tác nhân con người, ô nhiễm môi trường còn phải kể tới một số thảm họa từ thiên nhiên mà ta không tránh được như bão, lũ lụt, động đất, sóng thần,…
Hậu quả mà ô nhiễm môi trường mang lại cho toàn thế giới
Ảnh hưởng đến sức khỏe con người
Sống trong môi trường ô nhiễm, con người rất dễ mắc bệnh, thậm chí nguy hiểm tới tính mạng. Đất bị ô nhiễm làm nông sản cũng nhiễm độc, khi con người ăn vào rất dễ mắc các bệnh về hệ thần kinh, gan to, hệ di truyền. Nếu nguồn nước bị ô nhiễm, có thể mắc các bệnh về đường tiêu hóa như: tiêu chảy, tả, lị,…hay bệnh thiếu máu, viêm gan, viêm nào,…Những bệnh ngoài da như dị ứng, phát ban cũng có thể là do nguồn nước bẩn gây nên.
Riêng ô nhiễm không khí là nghiêm trọng nhất. Không khí ô nhiễm chứa các hạt bụi mịn thâm nhập vào hệ tim mạch và phổi, gây bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, phế quản, tắc nghẽn phổi, bệnh tim,…Năm 2018, ước tính 9/10 người phải hít thở nguồn không khí có hàm lượng ô nhiễm cao. Ô nhiễm bầu khí quyển gây ra 7 triệu người tử vong trên toàn cầu mỗi năm. Riêng ở Việt Nam, mỗi năm có 60000 ca tử vong liên quan đến ô nhiễm không khí.
Ảnh hưởng đến hệ sinh thái
Thực trạng ô nhiễm môi trường trên thế giới đã làm biến đổi hệ sinh thái, làm giảm số lượng loài động vật. Những con số đáng báo động như: có 1000000 con chim biển, 100000 con thú biển, rùa biển đã chết do nghẹt thở hoặc mắc vào những rác thải nhựa. 60% những rạn san hô bị ô nhiễm đe dọa. Đặc biệt, ô nhiễm không khí gây nên các trận mưa axit, hủy diệt những khu rừng…
Ảnh hưởng đến nền kinh tế
Ví dụ như ô nhiễm làm sức khỏe con người yếu đi, nguồn lao động sụt giảm sẽ gây thiệt hại về mặt kinh tế. Môi trường đất bị ô nhiễm làm giá trị nông sản giảm đi, ảnh hưởng tới kinh tế, đặc biệt là vấn đề xuất nhập khẩu đối với một nước phát triển nông nghiệp như Việt Nam.
Bên cạnh đó, các khu vực bị ô nhiễm làm cảnh quan xấu đi, ảnh hưởng không nhỏ đến ngành du lịch. Chi phí để ta cải thiện môi trường cũng là một con số lớn đối với tài chính của quốc gia…
Biện pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường hiện nay
Một số biện pháp để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường hiện nay như:
- Mỗi người dân cần nâng cao hơn nữa ý thức bảo vệ môi trường, không xả rác bừa bãi, xây dựng hệ thống xử lý rác thải, phân loại rác thải, tích cực tham gia giao thông bằng phương tiện công cộng,…
- Không sử dụng nhiều hóa chất trong nông nghiệp
- Các doanh nghiệp phải tự giác thực hiện xử lý chất thải đứng chuẩn trước khi xả ra môi trường
- Tuyên truyền người dân tham gia bảo vệ môi trường sống của mình
- Phổ cập các kiến thức về môi trường cho nhân dân địa phương
- Răn đe, xử phạt nghiêm chỉnh các trường hợp vi phạm, gây hại cho môi trường,..
Trên đây là toàn bộ thông tin về thực trạng ô nhiễm môi trường trên thế giới, nguyên nhân, hậu quả của ô nhiễm môi trường và một vài biện pháp để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường. Đặc biệt, mỗi chúng ta phải có ý thức hơn trong việc tham gia bảo vệ môi trường sống của mình. Hy vọng bài viết của Hutbephot94 sẽ giúp ích cho bạn.
